Yozgat – Bozkırın Huzuru, Tarih ve Termalin Şehri

Yozgat, İç Anadolu Bölgesi’nde yer almakla birlikte, bazı ilçeleri Karadeniz Bölgesi sınırlarına da taşan bir ildir. Başkent Ankara’ya 217 km mesafede bulunan Yozgat, İç Anadolu’nun önemli şehirlerinden biridir. Tarım ve hayvancılıkla öne çıkan il, aynı zamanda tarihî ve kültürel mirasıyla da dikkat çeker. Özellikle Bozok Yaylası üzerinde kurulu olması, ilin coğrafi yapısını şekillendirmiştir. Çekerek, Aydıncık ve Kadışehri ilçelerinin Karadeniz Bölgesi’nde yer alması, ilin iklim ve bitki örtüsünde de farklılıklar yaratmaktadır.

YouTube kanalımızda gerekli videolara denk gelebilirsiniz. Ayrıca İç Anadolu Bölgesi için diğer şehirlere göz atmanızı tavsiye ederiz.

Yozgat

Yozgat’ın asıl adı “Bozok” olup, bu isim Oğuzların Bozok koluna mensup Türkmenlerin bölgeye akınıyla birlikte kullanılmıştır. 1800’lü yıllara doğru Bozok isminin yanı sıra “Yozgat” adı da anılmaya başlanmış, 1927 yılında resmî olarak Yozgat ismi kabul edilmiştir.

Yozgat isminin kökeniyle ilgili farklı rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan birine göre, şehrin Saray Köyü’nden itibaren yukarıya doğru kat kat yükselmesi nedeniyle buraya önce “Yüz Kat” denmiş, zamanla bu isim “Yozgat” şeklini almıştır.

Bir diğer rivayete göre ise, aşiret reisi Ömer Cabbar Ağa’nın sürülerini otlatırken Hızır ile karşılaştığı anlatılır. Cabbar Ağa, Hızır’a süt ikram eder ve Hızır, bu cömertliğin karşılığında ona “Çobanoğlu, yozuna yoz katılsın, memleketinin adı Yoz-Kant olsun” der. Zamanla bu isim “Yozgat” hâline dönüşmüştür.

Her ne kadar ismin kesin kökeni tam olarak bilinmese de, uzun yıllar boyunca bu bölgenin Yozgat olarak anıldığı kayıtlarda yer almaktadır. Cumhuriyet döneminde kısa süreliğine tekrar Bozok olarak değiştirilen isim, 23 Haziran 1927 tarihinde tekrar Yozgat olarak kabul edilmiştir.

Yozgat İçin Anlık Hava Durumu

Yozgat ili, tahminen beş bin yıllık bir geçmişe sahiptir ve tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bölgedeki bilinen ilk siyasi birlik Hititler tarafından kurulmuş olup, Hititler döneminde bugünkü Çorum sınırları içinde yer alan Hattuşa antik şehri inşa edilmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde bölge “Bozok Sancağı” olarak anılmıştır. XVI. yüzyıl sonrasında Osmanlı kayıtlarında Yozgat ve çevresindeki bazı köyleri kapsayan bölge “Baltı Nahiyesi” olarak geçmektedir. “Baltı” kelimesi, Tıva Türkçesinde “balta”, Eski Uygur Türkçesinde ise “baltu” şeklinde yer almaktadır.

Osmanlı döneminde Yozgat ve çevresinde farklı nahiyeler bulunmaktaydı:

Kanak-Zir Nahiyesi: Günümüz Sarıkaya ilçesinin güneybatısında, Kanak akarsuyunun civarında yer almaktaydı.

Sorkun Nahiyesi: Bugünkü Sorgun ilçesini içine almaktaydı.

Kanak-ı Bala Nahiyesi: Sarıkaya’nın kuzeyinden başlayarak Kanak akarsuyu çevresindeki yerleşimleri kapsamaktaydı.

Hozman (Bağlıca): Kanak-ı Bala Nahiyesi içinde yer almaktaydı.

Bölge, tarih boyunca farklı medeniyetler ve idari yapılanmaların etkisi altında kalmış, günümüzde de tarihi dokusuyla dikkat çeken bir il olarak varlığını sürdürmektedir.

Yozgat, İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak Bölümü’nde, Bozok Platosu üzerinde yer almaktadır. Coğrafi konumu itibarıyla önemli ulaşım yollarının kesişim noktasında bulunan şehir, stratejik bir konuma sahiptir. Ankara–Sivas kara yolu ile Samsun-Kayseri-Mersin kara yolları Yozgat’tan geçmekte olup, bu yollar uluslararası taşımacılık açısından büyük önem taşımaktadır. Avrupa’dan Orta Doğu’ya yapılan ticaretin ana güzergahlarından biri olması nedeniyle ulaşım ağı bölgeye ekonomik ve lojistik anlamda katkı sağlamaktadır. Yozgat, kuzeyde Çorum, Amasya ve Tokat illeriyle, doğuda Sivas, güneyde Kayseri ve Nevşehir, batıda ise Kırşehir ve Kırıkkale ile komşudur. Bu konumuyla hem İç Anadolu Bölgesi hem de Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgeleriyle bağlantı kurarak ticaret ve ulaşım açısından önemli bir merkez işlevi görmektedir.

Yozgat, kalkınmada birinci derecede öncelikli yöreler arasında yer almaktadır. 1998 yılında yürürlüğe giren 4325 sayılı kanun ile birlikte, kalkınmada öncelikli illerde istihdam yaratılması ve yatırımların teşvik edilmesi amaçlanmış, bu durum Yozgat sanayisine de belirli bir canlılık kazandırmıştır. Organize Sanayi Bölgesi’ne olan tahsis başvurularında önemli bir artış yaşanmış ve bölgedeki sanayi faaliyetleri ivme kazanmıştır. Ancak 2001 yılında yaşanan ekonomik kriz, Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren firma sayısında büyük bir düşüşe neden olmuştur. Daha sonraki süreçte yürürlüğe giren 5084 sayılı kanun, önceki teşvik yasası kadar etkili olmasa da yeni yatırımların bölgeye kazandırılmasına katkıda bulunmuştur. Yozgat’ta sanayi üretimi ağırlıklı olarak gıda, konfeksiyon, metal işleme, tuğla ve hazır beton sektörlerinde yoğunlaşmaktadır.

Yozgat’ın ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanmaktadır. Coğrafi yapısının %98,8’inin tarıma elverişli olması nedeniyle, tarımsal faaliyetler ilin temel geçim kaynaklarından biri olmuştur. Ancak yarı kurak iklim koşulları nedeniyle kuru tarım yaygınlaşmış ve ürün çeşitliliği sınırlı kalmıştır. Bölgede yoğun olarak tahıllar ve baklagiller yetiştirilirken, sulama imkânı bulunan alanlarda şeker pancarı, ayçiçeği, patates ve soğan gibi ürünler de üretilmektedir. Sulanabilir alanların sınırlı olması sebebiyle sebze üretimi oldukça düşük seviyededir. İklimin sert olması ve depolama imkânlarının yetersizliği nedeniyle meyve üretimi de sınırlıdır. Buna rağmen elma, armut, kayısı, vişne, üzüm, ayva, badem ve ceviz gibi meyveler yetiştirilmektedir. Özellikle Dayılı Köyü, tarımsal üretimde gelişmiş olup yaz aylarında Yozgat halkının sebze ihtiyacının büyük bir kısmını karşılamaktadır.

Tarımla birlikte hayvancılık da Yozgat ekonomisinin önemli unsurlarından biridir. Bozkır alanların geniş yer kaplaması, özellikle küçükbaş hayvancılığın yaygınlaşmasına neden olmuştur. Hayvancılık genellikle tarımsal faaliyetlerle birlikte yapılmakta olup mera hayvancılığı şeklinde sürdürülmektedir. Son yıllarda, hayvan ırklarının ıslah edilmesi ve hayvansal ürünlerin değerlendirilmesine yönelik sanayi faaliyetleri ile hayvancılıkta canlanma yaşanmış ve modern işletmeler kurulmaya başlanmıştır. Yozgat’ta akkaraman koyunu, kıl ve tiftik keçisi gibi küçükbaş hayvanların yanı sıra büyükbaş hayvan olarak sığır ve manda yetiştirilmektedir. Ayrıca deri üretimi ilin önemli gelir kaynaklarından biri olarak öne çıkmaktadır. 1995 yılından itibaren kümes hayvancılığı da gelişme göstermiş ve özellikle yumurta üretiminde belirgin artışlar yaşanmıştır.

Yozgat topraklarının %18,24’ü ormanlarla kaplıdır. Ormanlar, özellikle Akdağmadeni, Aydıncık, Çandır, Çayıralan, Çekerek, Kadışehri ve Saraykent ilçelerinde yoğunlaşmıştır. Boğazlıyan ve Yenifakılı ilçelerinde ise orman örtüsü oldukça seyrektir. İldeki ormanların korunması ve işletilmesi amacıyla üç işletme müdürlüğü faaliyet göstermektedir.

Yozgat Mutfağı Yöresel Lezzetler: Yozgat’ta ne yenir?

Yozgat, kendine has mutfak kültürüyle damakları şenlendiren eşsiz lezzetlere ev sahipliği yapmaktadır. Geleneksel tarifler, yıllardır süregelen birikimle bugüne ulaşmış ve hala sofraları süslemektedir. İşte Yozgat’ın meşhur yemekleri:

Eğer Yozgat’a yolunuz düşerse, bu eşsiz tatları mutlaka denemelisiniz! Ayrıca konu içerisindeki yöresel lezzetleri sizlerde evinizde denemeniz açısından Yemek sayfamız üzerinden inceleyip görebilirsiniz.

Yozgat’ta Hediyelik Eşya Ne Alınır?

Yozgat’tan alınabilecek hediyelik eşyalar arasında yöresel lezzetler ön plandadır. Özellikle Yozgat kavurması, çanak peyniri ve testi kebabı gibi yiyecekler hediyelik olarak tercih edilebilir. Ayrıca, el dokuması kilimler, yöresel el işleri ve bakır işlemeli süs eşyaları da Yozgat’ta bulunabilecek geleneksel hediyelikler arasındadır. Şehirde üretilen doğal bal ve pekmez de organik hediyelikler arayanlar için güzel bir seçenektir.

• Parmak çörek

Yozgat’ın İlçeleri Nereler?

Yozgat, 14 ilçesiyle geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Akdağmadeni, zengin ormanları ve tarihi taş konaklarıyla ünlüdür. Boğazlıyan, tarım ve üzüm bağlarıyla dikkat çekerken, Sarıkaya ilçesi termal suları ile öne çıkar. Sorgun, Osmanlı dönemine ait tarihi yapılarıyla ilgi çekerken, Çekerek ve Kadışehri doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini büyüler. Her ilçesi farklı bir tarihi ve doğal zenginlik sunar.

Yozgat Merkezde Gezilecek Yerler Nereler?

Yozgat, İç Anadolu’nun tarihi ve doğal güzellikleriyle öne çıkan şehirlerinden biridir. Merkezde gezilecek yerler arasında Yozgat Saat Kulesi, Çapanoğlu Camii, Nohutlu Tepesi ve Yozgat Müzesi bulunur. Ayrıca Türkiye’nin ilk milli parkı olan Yozgat Çamlığı Milli Parkı, doğa severler için eşsiz bir ziyaret noktasıdır. Şehir merkezinde bulunan termal kaplıcalar da dinlenmek isteyenler için harika bir alternatiftir.

Yozgat’ta ne yenir, Yozgat’ta nereye gidilir, Yozgat’ta hediyelik eşya ne alınır, Yozgat’ta gezilecek yerler, Yozgat’tın ilçeleri nereler, Yozgat merkez gezilecek yerler neresidir gibi sorularınıza olabildiğince doğru bir araştırma yaparak yanıt verdiğimizi düşünüyoruz. Eksik veya düzeltilmesi gereken noktalarda yorum yapabilir ve sizlerde içerik paylaşabilirsiniz.