Şırnak – Dağların ve Kültürün Büyüleyici Yolu

Şırnak, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan ve Irak ile sınır komşusu olan bir ildir. Batısında Mardin, kuzeyinde Siirt, doğusunda ise Hakkâri bulunur. Tarihi kökleri oldukça derin olan bu bölge, Nuh Peygamber’in tufan sonrası ilk yerleştiği yer olduğuna inanılan Cizre ilçesindeki Nuh Türbesi ile öne çıkar.

YouTube kanalımızda gerekli videolara denk gelebilirsiniz. Ayrıca Güney Doğu Anadolu Bölgesi için diğer şehirlere göz atmanızı tavsiye ederiz.

Şırnak

Şırnak, 16 Mayıs 1990’da çıkarılan 3647 sayılı kanunla Siirt’ten ayrılarak Türkiye’nin 73. ili oldu. Bu süreçte, Siirt’e bağlı Güçlükonak bucağı ilçe statüsüne kavuşurken, Mardin’in Cizre, Silopi ve İdil ilçeleri ile Hakkâri’ye bağlı Beytüşşebap ve Uludere ilçeleri Şırnak’a bağlandı.

Tarih boyunca çeşitli topluluklara ev sahipliği yapan Şırnak, yakın geçmişte güvenlik olaylarıyla da gündeme geldi. Ağustos 2015’te başlayan ve il merkezi ile Cizre, İdil ve Silopi ilçelerinde yoğunlaşan çatışmalar, 3 Haziran 2016 itibarıyla sona erdi.

Şırnak, tarihsel olarak son derece köklü bir geçmişe sahiptir. Evliya Çelebi’nin 17. yüzyılda yazdığı ‘Seyahatnâme’ ve tarihî rivayetlere göre, bu şehrin geçmişi Nuh Tufanı öncesine kadar uzanmaktadır. Rivayetlere göre, Cizre’nin tufandan sonra ikinci kez Nuh ve oğulları tarafından inşa edildiği sırada, Şırnak da Cizre’nin sıcak yazlarından korunmak amacıyla yazlık ve yaylak olarak inşa edilmiştir.

Şırnak İçin Anlık Hava Durumu

Ayrıca, Asur kralı I. Tiglath-Pileser’in yazıtında (M.Ö. 1100) Şarişa/Şerişa ve Strabon’un (MS 17) bahsettiği Sareisa’nın, Şırnak olduğu düşünülmektedir.Osmanlı döneminde Şırnak, Cizre’ye bağlı bir yer iken, 23 Temmuz 1914 tarihinde ayrılarak Siirt iline bağlanmıştır. Şırnak ilinin resmi olarak kuruluşu ise 16 Mayıs 1990 tarihinde gerçekleşmiştir. Bu tarihte, Siirt ilinden ayrılarak Şırnak’ın il statüsüne yükseltildiği kabul edilir.

Şırnak, köklü bir tarihe sahip olup geçmişi, Evliya Çelebi’nin 17. yüzyılda kaleme aldığı Seyahatnâme ve çeşitli tarihî rivayetlere göre Nuh Tufanı öncesine kadar uzanır. Anlatılara göre, tufandan sonra Nuh ve oğulları tarafından yeniden inşa edilen Cizre’nin sıcak ikliminden korunmak amacıyla, Şırnak bir yaylak ve yazlık yerleşim olarak kurulmuştur.

Antik kaynaklarda Şırnak’a dair farklı isimlendirmeler bulunmaktadır. Asur Kralı I. Tiglath-Pileser’in MÖ 1100 yılına ait yazıtlarında Şarişa/Şerişa, antik coğrafyacı Strabon’un MS 17’de kaleme aldığı eserinde ise Sareisa adıyla anılan yerin Şırnak olduğu düşünülmektedir. Şehrin eski adı Şehr-i Nuh olup, Osmanlı döneminde Cizre’ye bağlı bir yerleşimken, 23 Temmuz 1914’te Siirt’e bağlanmıştır.

Şırnak, 16 Mayıs 1990’da çıkarılan kanunla Siirt’ten ayrılarak Türkiye’nin 73. ili olmuş ve böylece il statüsüne kavuşmuştur.

Şırnak, batıda Mardin, kuzeyde Siirt, kuzeydoğuda Van ve Hakkâri, güneyde ise Irak ve Suriye ile sınır komşusudur. Coğrafi olarak büyük ölçüde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alsa da bazı kesimleri Doğu Anadolu Bölgesi’ne uzanır.

Yaklaşık 7.172 km² yüzölçümüne sahip olan ilin ortalama rakımı 1.400 metre civarındadır. Karasal iklimin etkili olduğu bölgede, düşük yağış miktarı nedeniyle doğal bitki örtüsü genellikle bozkırdır. Step görünümündeki geniş düzlüklerin yanı sıra, dağlık alanlarda bozuk meşeliklere, yüksek kesimlerde ise ardıç ağaçlarına rastlanır.

Şırnak, sahip olduğu su kaynaklarıyla da dikkat çeker. Dicle Nehri’nin il sınırları içindeki kesiminde, dünyada nesli tükenme tehlikesi altında olan ve en çok aranan 10 balık türü arasında sayılan Leopar Sazanı yeniden keşfedilmiştir.

Şırnak ekonomisi ağırlıklı olarak madencilik, tarım ve ticarete dayanmaktadır. Özellikle kırsal kesimlerde hayvancılık başlıca geçim kaynağıdır. Yaylacılığın yaygın olduğu bölgede, çok sayıda küçükbaş hayvan yetiştirilmekte olup tereyağı, peynir, yün, kıl ve tiftik gibi hayvansal ürünler öne çıkmaktadır.

Bölgedeki maden yatakları da ekonomiye katkı sağlayan önemli unsurlardan biridir. Bunun yanı sıra, Irak ve Suriye ile sınır komşusu olması, ticaretin gelişmesine olanak tanımaktadır.

Şırnak Mutfağı Yöresel Lezzetler: Şırnak’ta ne yenir

Şırnak, kendine has mutfak kültürüyle damakları şenlendiren eşsiz lezzetlere ev sahipliği yapmaktadır. Geleneksel tarifler, yıllardır süregelen birikimle bugüne ulaşmış ve hala sofraları süslemektedir. İşte Şırnak’ın meşhur yemekleri:

Eğer Şırnak’a yolunuz düşerse, bu eşsiz tatları mutlaka denemelisiniz! Ayrıca konu içerisindeki yöresel lezzetleri sizlerde evinizde denemeniz açısından Yemek sayfamız üzerinden inceleyip görebilirsiniz.

Şırnak’ta Hediyelik Eşya Ne Alınır?

Şırnak’a özgü hediyelikler arasında el yapımı halılar, kilimler ve geleneksel giyim eşyaları bulunmaktadır. Özellikle Cizre ve Silopi’den alabileceğiniz yerel el sanatları, şehrin kültürel dokusunu yansıtan en güzel hediyeliklerdir. Ayrıca, yöresel tatlar arasında Şırnak’a özgü et ürünleri ve baharatlar da hediyelik olarak tercih edilebilir. Bunun yanı sıra, bölgeye özgü geleneksel takılar ve el işçiliğiyle yapılmış el sanatları da hediyelik olarak öne çıkmaktadır.

• Şal-şapik
• Kilim
• Baharat çeşitleri

Şırnak’ın İlçeleri Nereler?

Şırnak, toplamda 7 ilçeden oluşmaktadır. Merkez ilçeye ek olarak, Cizre, Silopi, İdil, Beytüşşebap, Uludere, Güçlükonak, Şırnak merkez, ve Ballıdere ilçeleri bulunmaktadır. Cizre, tarihi ve kültürel mirasıyla ön plana çıkarken, Silopi, ticaret açısından önemli bir ilçedir. Beytüşşebap, dağlık alanları ve doğal güzellikleriyle ünlüdür. Uludere, özellikle tarihi ve kültürel yönleriyle dikkat çekerken, İdil de geleneksel yapılarıyla öne çıkar.

• Şırnak (il merkezi)
• Beytüşşebap
• Cizre
• Güçlükonak
• İdil
• Silopi
• Uludere

Şırnak Merkezde Gezilecek Yerler Nereler?

Şırnak, doğal güzellikleri ve tarihi zenginlikleriyle dikkat çeker. Şehir merkezinde gezilebilecek önemli yerler arasında Şırnak Kalesi, Cizre’nin tarihi camileri ve şehrin etrafındaki dağlık alanlar bulunmaktadır. Şırnak’ın doğal güzelliklerinden biri de Beytüşşebap ilçesinde yer alan Beytüşşebap Şelalesi’dir. Bu şelale, doğa severlerin ilgisini çeken önemli bir yerdir. Ayrıca, Hezil Vadisi ve Botan Çayı çevresindeki doğal alanlar da gezilecek yerler arasında yer alır.

Şırnak’ta ne yenir, Şırnak’ta nereye gidilir, Şırnak’ta hediyelik eşya ne alınır, Şırnak’ta gezilecek yerler, Şırnak’ın ilçeleri nereler, Şırnak merkez gezilecek yerler neresidir gibi sorularınıza olabildiğince doğru bir araştırma yaparak yanıt verdiğimizi düşünüyoruz. Eksik veya düzeltilmesi gereken noktalarda yorum yapabilir ve sizlerde içerik paylaşabilirsiniz.