Çankırı – Doğanın Sesi, Tarihin Kokusu

Çankırı, Karadeniz Bölgesi’nin İç Anadolu’ya geçiş bölgesinde yer alan bir ilimizdir. Coğrafi konumu itibariyle birçok doğal güzelliklere ev sahipliği yapmaktadır. Tarihi ve kültürel zenginlikleriyle de dikkat çeken Çankırı, misafirlerini etkileyen bir ildir.

Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Çankırı, Karadeniz’e sınırı bulunan kuzey ilçeleriyle coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Karabük ve Kastamonu kuzeyde, Çorum doğuda, Kırıkkale güneydoğuda, Ankara güneyde ve Bolu batıda Çankırı’ya komşuluk eder.

YouTube kanalımızda gerekli videolara denk gelebilirsiniz. Ayrıca İç Anadolu Bölgesi için diğer şehirlere göz atmanızı tavsiye ederiz.

Çankırı

Batılı kimi gezginler tarafından “Çangırı” ya da “Çengiri” biçiminde yazılmıştır. Kent eski Gangra adlı kentin yerinde kurulmuştur. Önceleri Paphlagonia’ya bağlıydı. Sonra Pontus devletine, ardından da Galatia’ya bağlandı. Galatia hükümdarı Deiotarus, Gangra’yı merkez yaptı. MÖ 25’te Roma imparatorluğunun topraklarına katılan yöre, Bizanslılar zamanında bir ara sürgün yeri idi. Kimi kaynaklarda anılan Germanikopolis kentinin Gangra olduğu sanılıyor. Emeviler zamanında İslam orduları birkaç kez saldırdılarsa da bu kaleyi ele geçiremediler.

Çankırı’nın tarihi geçmişi oldukça eskilere dayanmaktadır. İl toprakları üzerinde yapılan arkeolojik çalışmalar, bölgede Paleolitik döneme kadar uzandığını göstermektedir. Roma İmparatorluğu’nun etkisi altında kalan Çankırı, birçok medeniyetin egemenliğine girmiş ve bu medeniyetlerin izlerini bugüne taşımıştır.

Çankırı, köklü tarihi boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu zenginlik günümüze kadar ulaşmıştır. İlde 230’dan fazla tescilli kültür varlığı bulunmaktadır. Bunlar arasında Roma ve Bizans dönemlerine ait kalıntılar, höyükler, antik yerleşimler ve kaya mezarları öne çıkmaktadır.

Çankırı, genellikle İç Anadolu Bölgesi’ne özgü kara ikliminin etkisi altındadır. Ancak bölgesel farklılıklar gösterir. Merkez, Ilgaz ve Yapraklı ilçelerinde yazlar ılık, kışlar serin geçerken, Çerkeş ilçesi daha soğuk kışlara ve serin yazlara sahiptir. En fazla yağış alan bölge Yapraklı olup, burada dört mevsim yağış gözlemlenebilir. İklim ve bitki örtüsü güney kesimlere doğru gidildikçe değişiklik gösterir ve doğa daha seyrek bitki örtüsüne sahip hale gelir.

Tarihsel kayıtlar, birkaç yüzyıl öncesine kadar Çankırı’nın geniş ormanlarla kaplı olduğunu gösteriyor. Ancak bilinçsiz ağaç kesimleri, tarım alanı açma girişimleri, orman yangınları ve hayvan otlatma gibi faktörler nedeniyle bu ormanların büyük bir kısmı zamanla yok olmuştur. Günümüzde Ilgaz ilçesi başta olmak üzere Elaman, Eğirova, Ovacık, Düvenlik, Ilısılık, Yapraklı, Sarıkaya, Karakaya ve Erikli Dağları çevresinde kalan ormanlık alanlar, bölgenin yeşil mirasını temsil etmektedir.

Çankırı’nın ormanlarında karaçam, sarıçam, ardıç, meşe, ladin ve köknar gibi ağaç türleri hâkimdir. Bunun yanı sıra, kızılcık ve ahlat ağaçları da yaygındır. Alt florada ise tahıllar, baklagiller ve yem bitkileriyle birlikte ayrıkotu ve devedikeni gibi otlar bulunmaktadır. Akarsu kenarlarında ise söğüt ve kavak ağaçlarının yanı sıra verimli meyve bahçeleri görülmektedir.

Çankırı’da kurt, tilki, tavşan, sincabın yanı sıra keklik gibi av hayvanları yaygındır. Uzun süre kontrolsüz bir şekilde çoğalan yaban domuzu popülasyonu, son yıllarda yapılan düzenli mücadelelerle azaltılmıştır.

Çankırı’nın büyük bir bölümü dağlık ve engebelidir. Tarım için elverişli olmayan bu topraklar genellikle hayvancılık amacıyla kullanılmaktadır. İlde alüvyal, kolüvyal, kestane renkli, kahverengi orman ve kireçsiz kahverengi orman toprakları olmak üzere beş farklı toprak türü bulunmaktadır.

Çankırı’nın doğal güzellikleri arasında en dikkat çeken yerlerden biri Ilgaz Dağı’dır. 1800 metre rakımdaki Ilgaz Dağı, dağcılık, yürüyüş, doğa keşifleri ve kış sporları için eşsiz fırsatlar sunar. Zengin yaban hayatına sahip bölge, Bakanlar Kurulu tarafından “Kış Sporları Turizm Merkezi” olarak ilan edilmiştir.

Kadınçayırı-Yıldıztepe bölgesinde ise kış turizmini geliştirmek adına önemli projeler yürütülmektedir. 1 Eylül 2005 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan karar ile burası resmen turizm merkezi ilan edilmiştir.

Kuş gözlemciliği açısından da önemli bir bölge olan Ilgaz Dağları, sakallı akbaba, kızıl akbaba ve küçük kartal gibi türlere ev sahipliği yapmaktadır.

Çankırı İçin Anlık Hava Durumu

Yaren Kültürü

Çankırı’nın en önemli kültürel değerlerinden biri Yâren geleneğidir. Ahilik ve fütüvvet anlayışından beslenen bu gelenek, dostluk, dayanışma, misafirperverlik ve ahlaki erdemler etrafında şekillenmiştir. 24 kişilik Yâren grupları tarafından yaşatılan bu gelenek, zamanla Türk kültürünün önemli bir sembolü hâline gelmiştir.

Yâren’ın temel ilkeleri arasında dürüstlük, yardımseverlik, tevazu ve birlik duygusu yer alır. Bu gelenek, toplumda birlik ve beraberliği pekiştiren önemli bir sosyal yapı olarak kabul edilir. Geleneksel olarak açık ve kapalı toplantılar şeklinde düzenlenen Yâren sohbetleri, müzik, edebiyat ve sanatı da içinde barındıran kültürel bir bütünlük sunar.

UNESCO tarafından Soyut Kültürel Miras olarak kabul edilen Yâren geleneği, Çankırı’da hâlâ yaşatılmakta ve gelecek nesillere aktarılmaktadır.

Çankırı Mutfağı Yöresel Lezzetler: Çankırı’da ne yenir?

Çankırı, kendine has mutfak kültürüyle damakları şenlendiren eşsiz lezzetlere ev sahipliği yapmaktadır. Geleneksel tarifler, yıllardır süregelen birikimle bugüne ulaşmış ve hala sofraları süslemektedir. İşte Çankırı’nın meşhur yemekleri:

• Sarımsaklı et
• İnce ekmek muskası
• Yaren güveci
• Çankırı höşmerim tatlısı
• Yazma çöreği
• Tavuk etli kuru bamya
• Tatar hamuru çorbası
• Nokul
• Taze fasulye kavurması

Eğer Çankırı’ya yolunuz düşerse, bu eşsiz tatları mutlaka denemelisiniz! Ayrıca konu içerisindeki yöresel lezzetleri sizlerde evinizde denemeniz açısından Yemek sayfamız üzerinden inceleyip görebilirsiniz.

Çankırı’da Hediyelik Eşya Ne Alınır?

Çankırı, geleneksel el sanatları ve yöresel ürünlerle ünlüdür. Şehirden alabileceğiniz en güzel hediyeliklerden biri, el yapımı kilim ve halılardır. Ayrıca, Çankırı’ya özgü bakır işçiliği ve çeşitli el yapımı seramik ürünler, ziyaretçilere sunulabilecek güzel hediyeliklerdir. Çankırı mutfağından gelen tatlar da hediyelik olarak tercih edilebilir; özellikle Çankırı’nın meşhur tarhanası ve pekmezi, yöresel hediyelikler arasında yer alır. Ayrıca, şehirdeki yerel pazarlarda bulunan Ahi Evran temalı takılar ve hediyelik eşyalar da anlamlı birer hediye olabilir.

• Tuz lambası
• Kaya tuzu
• Tahin helvası

Çankırı’nın İlçeleri Nereler?

Çankırı, 12 ilçeden oluşan bir ildir. Merkez ilçe, şehir hayatının merkezi olup tarihi yapılarıyla dikkat çekerken, Atkaracalar ve Bayramören gibi ilçeler daha sakin ve kırsal yaşam sunar. Ilgaz, doğa tutkunları için özellikle tercih edilen bir bölge olup, Ilgaz Dağı Milli Parkı ile ünlüdür. Diğer ilçeler ise hem doğal hem de tarihi açıdan zengin özellikler sunar.

Çankırı Merkezde Gezilecek Yerler Nereler?

Çankırı, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeken bir şehir olup, merkezde gezilecek pek çok yer bulunmaktadır. Bunlar arasında en öne çıkan yerlerden biri, Çankırı Kalesi’dir. Şehir merkezinde yer alan bu kale, tarihi boyunca farklı medeniyetler tarafından kullanılmış olup, şehri yüksekten izleyebileceğiniz harika bir manzara sunar. Çankırı Müzesi, bölgenin tarihine dair önemli eserleri sergileyen bir başka gezilecek noktadır. Ayrıca, Çıkrıkçılar Yokuşu ve Bedesten Çarşısı gibi tarihi bölgeler de şehri keşfetmek isteyenler için ilginç duraklar sunmaktadır. Doğa severler içinse Ilgaz Dağı Milli Parkı, yürüyüş ve piknik yapmak için ideal bir mekandır.

Çankırı’da ne yenir, Çankırı’da hediyelik eşya ne alınır, Çankırı’da nereye gidilir, Çankırı’da gezilecek yerler, Çankırı’nın ilçeleri nereler, Çankırı merkez gezilecek yerler neresidir gibi sorularınıza olabildiğince doğru bir araştırma yaparak yanıt verdiğimizi düşünüyoruz. Eksik veya düzeltilmesi gereken noktalarda yorum yapabilir ve sizlerde içerik paylaşabilirsiniz.